Copyright © ATG 2008 Kyllini.org
Η Κυλλήνη έχει κατοικηθεί από την παλαιολιθική εποχή, η πρώτη γραπτή μαρτυρία στην ιστορία έρχεται από τον Όμηρο ο οποίος στην Ιλιάδα αναφέρετε για την δολοφονία του Ώτου του Κυλλήνιου, αρχηγού των Επειών κατά τον Τρωικό πόλεμο από τον Πολυδάμα. Σύμφωνα με τον ιστορικό Παυσανία η Κυλλήνη ιδρύθηκε από τους Αρκάδες που μετανάστευσαν εδώ από την περιοχή του όρους Κυλλήνη και ήταν επίνειο της αρχαίας Ολυμπίας 120 στάδια (δηλαδή 23 χιλιόμετρα) απόσταση από αυτή.
Η Αρχαία Κυλλήνη υπήρξε το σημαντικότερο λιμάνι της εποχής στην δυτική Πελοπόννησο καθώς ήταν η κυρία είσοδος της Αρχαίας Ήλιδας. Η Αρχαία Ήλιδα ήταν η διοργανώτρια πόλη των ολυμπιακών αγώνων, η ευκολότερη και η ασφαλέστερη πρόσβαση σε αυτήν μπορούσε να γίνει μόνο από το λιμάνι της Κυλλήνης διότι ήταν το ποιό κοντινό λιμάνι και τα διπλανά αγκυροβόλια όταν υπήρχε άσχημος καιρός ήταν πολύ δύσκολη η πρόσβασή.
Η Αρχαία Κυλλήνη είχε ιερά του Ασκληπιού της Αφροδίτης και άγαλμα του Ερμή το οποίο ήταν ένας όρθιος Φαλλός πάνω σε βάθρο (σύμβολο ευημερίας για τους Αρχαίους Έλληνες), ο Ερμής ήταν ο προστάτης της πόλης και και η λατρεία ήρθε μαζί με του Αρκάδες οικιστές αφού ο θεός είχε γεννηθεί στο όρος Κυλλήνη.
Το 1204 με τον ερχομό των Φράγκων στην περιοχή μετά την άλωση της Κωνσταντινούπολης οι Φράγκοι ανακατασκεύασαν το αρχαίο λιμάνι της Κυλλήνης και δημιούργησαν μια νέα πόλη την Γλαρέντζα, σε συνδυασμό με το νέο λιμάνι κατασκεύασαν μέσα σε 3 χρονιά (1220-1223) και το κάστρο Χλεμουτσι που λειτουργούσε σαν νομισματοκοπείο. Η Κυλλήνη με το νέο λιμάνι και το νομισματοκοπείο προστατευμένο μέσα στο ισχυρό κάστρο έφτασε σε μεγάλη ακμή και το λιμάνι ήταν ένα από τα μεγαλύτερα της Μεσογείου. Η Κυλλήνη την περίοδο του Μεσαίωνα ήταν γνωστή επίσης για τα προίοντα που εξήγαγε μεσο του λιμανιού της, τα κύρια προίοντα εξαγωγής ήταν η σταφίδα το κρασί το λαδί, και το βαμβακί.
Το 1428 η περιοχή της Κυλλήνης πέρασε σαν προίκα στον Κωνσταντίνο Παλαιολόγο, τον τελευταίο βυζαντινό αυτοκράτορα, ο οποίος όμως το 1432 θα γκρεμίσει εκ θεμελίων το λιμάνι της Γλαρέντζας για να μην πέσει στην κατοχή των πειρατών. Από τότε η περιοχή μετατράπηκε σε ένα μικρο οικισμό χάνοντας την αίγλη του παρελθόντος, μετά την απελευθέρωση από τους Οθωμανούς εποικίστηκε από Επτανήσιους και Αρκάδες και αργότερα από πρόσφυγες Μικρασιάτες
Από τη δημιουργία του ελεύθερου ελληνικού κράτους (1830) ως τις μέρες μας οι βασικοί παράγοντες που καθόρισαν την οικονομία και τη ζωή στον τόπο υπήρξαν: η γεωργία - κτηνοτροφία και η αλιεία, η σύνδεση της Κυλλήνης με τα Επτάνησα (1863) η τοπική σιδηροδρομική σύνδεσή της - όπως και των Λουτρών - με το κεντρικό δίκτυο, η αξιοποίηση των ιαματικών πηγών στα Λουτρά (Λίντζι), η εποίκιση μικρασιατών προσφύγων (Κάτω Παναγιά) αλλά και πολλών επτανήσιων όπως και νομάδων από τα ορεινά της Πελοποννήσου (Κυλλήνη - Νεοχώρι) και τέλος η εγκατάσταση του οικισμού "Ίκαρος" με τις απαραίτητες υποδομές για την Αεροπορική Βάση της Ανδραβίδας.
Σήμερα ο Δήμος με την ονομασία Κάστρο - Κυλλήνη περιέχει τέσσερα δημοτικά διαμερίσματά τα οποία είναι: το Κάστρο με 857 κάτοικους, η Κάτω Παναγία με 1266 κάτοικους, το Νεοχώρι με 1323 κάτοικους και η Κυλλήνη με 952 κάτοικους. Η Διπλή ονομασία του Δήμου Κάστρο Κυλλήνη προέρχεται από το Αρχαίο λιμάνι δηλαδή το λιμάνι της Κυλλήνης και από το δημοτικό διαμέρισμά Κάστρο οπού εκεί υπάρχει και το Κάστρο χλεμουτσι.
Οι παρακάτω φωτογραφίες απεικονίζουν την κατάσταση του Κάστρου στις αρχές του 20ου αιώνα.
Θέα απο το Κάστρο πρός το νησάκι της Καυκαλίδας και πρός την θεση του αρχαίου λιμανιού της Γλαρέντζας